Mijn eerste reis naar een Malariagebied
Ik was 21 jaar toen ik mijn eerste verre reis maakte. Ik ging naar Sri Lanka. Ik had me aangesloten bij een reisgenootschap, omdat ik helemaal alleen op reis gaan toch best spannend vond. Er was van te voren duidelijk gecommuniceerd, dat we door een malariagebied gingen. Er werd sterk aanbevolen malariapillen te slikken, alvorens de reis zou beginnen en dat we ook tijdens de reis, de pillen moesten blijven slikken. Iedereen van het gezelschap had zich aan dat advies gehouden, behalve ik. Ik weet nog heel goed, dat ik op een bootje zat, toen twee artsen die ook onderdeel van de groep waren, erg fel werden, nadat ik ze dit had verteld.
‘Hoe kun je dat nou niet doen Jan? Dat is levensgevaarlijk! Wat als jij nu straks gebeten wordt door een malariamug? Weet je hoe ziek je dan wel niet wordt?’
Ik keek ze wat laconiek aan.
‘Tja, weet je, malaria is toch niet te voorkomen. Je krijgt het toch wel als je gebeten wordt. Dit zal niets veranderen aan het feit of je nu wel of geen pillen slikt. En ja, ik zal er hooguit wat zieker van worden, maar ik vind de kans dat ik gebeten wordt, niet afwegen tegen de enorme aanslag op mijn lijf, als ik die vervelende pillen dagelijks moet slikken.’
Het paar keek me aan, alsof ze opgescheept zaten, met de eigenwijsheid zelf. En dat was in dit geval ook letterlijk en figuurlijk zo. Maar terwijl de rest van de groep dagelijks kampte met hallucinaties en rare dromen, was ik heerlijk ontspannen van mijn eerste grote rondreis aan het genieten. En malaria heb ik nooit gekregen. Ook niet in die tientallen reizen naar tropische gebieden, die daarna volgden.
Het risico van het COVID-19 ‘aka’ Coronavirus
En nu is hier het grote boze coronavirus. Ik moet zeggen, ik vind het stoere naam, voor een virus. Alsof dit ‘the mother of all corona viruses’ is. Want zo wordt het in de media wel een beetje gebracht. Dit virus is de grootste pandemie, die wereld tot noch toe heeft mogen aanschouwen. Mensen zijn zo extreem bang gemaakt, dat ze allemaal naar de supermarkt hollen om de schappen leeg te kopen. Het hele internationale vluchtverkeer ligt plat, waardoor er tientallen miljoenen gestrande reizigers, in zak en as zitten. Letterlijk op straat zijn gezet, door de overheden en maar met moeite hotels kunnen boeken, omdat de mensen die daar werkzaam zijn, ook trillen van de angst. Maar ondertussen moet het noodzakelijke leven wel gewoon doorgaan, en mogen al die tientallen miljoenen mensen in de zorg, logistiek en geüniformeerde beroepen extra hard voor ons hollen. En al die ouderen en (geestelijk) zwakker gestelden, die nu in eenzaamheid verkeren. De maatschappij wordt momenteel hard getroffen en de vraag is dus, of we hier echt wel ‘het goede’ doen. Want wat is nu werkelijk het risico van het corona virus?
Een gepaste pas op de plaats
Ja, er gaan mensen aan dood. Maar de dood is een natuurlijk proces. Aan kanker, gaan elk jaar 12 miljoen mensen dood en daar hoor je eigenlijk nooit iemand over. Maar het zijn de beelden die ons bang maken. De beelden van legertrucks, die doodskisten vervoeren. Beelden van tientallen mensen op de IC aan beademingsapparatuur. Maar het lijkt erger dan het in werkelijkheid is. Het is zeker waar dat het coronavirus, heel hard en snel om zich heen grijpt. Maar de mensen die er aan sterven waren in veruit de meeste gevallen al zwak en of ziek en waren naar alle waarschijnlijkheid, binnen afzienbare tijd gestorven aan de aandoening of conditie waar ze zich al in verkeerden. Corona was slechts een trigger, die voor een golf heeft gezorgd aan mensen, die ineens allemaal tegelijk bij de eindstreep kwamen.
‘Maar wat zeg je dan nu? Dat dit niet erg is? Dat deze mensen de medische zorg niet verdienen?’
Nee, dat zeg ik zeker niet. Alleen de zorg is er op ingesteld, ten alle tijde mensenlevens te redden. Maar dit lukt niet altijd. We gaan immers allemaal een keer. En met corona lijkt het alsof alles ineens tegelijk komt. En dat is ook erg. Daarom zeg ik niet, dat ziekenhuizen niet op deze situatie moeten inspelen. De ramp opvangen is absoluut goed! Alleen de maatschappij compleet ontwrichten, naar mijn mening niet. Overigens zeg ik hier ook niet mee, dat een maatregel als 1,5 meter afstand tot elkaar bewaren, niet goed is. In tegendeel zelfs. Uit solidariteit voor je medemens, hoor je dit gewoon te doen. En zoveel is het niet gevraagd. Maar dat neemt weer niet weg, dat ‘het normale’ leven niet gewoon door kan gaan. Let wel, met een gepaste pas op de plaats.
Het ‘angstbeeld’ is niet reëel
‘Maar heb je die filmpjes dan niet gezien van mensen die op de IC liggen en vechten voor hun leven? Ook jonge mensen die, door een hel lijken te gaan? En gezonde mensen die overlijden?’
Ja, ik heb inderdaad ook die beelden gezien. Mensen die waarschuwen: ‘neem dit virus alsjeblieft serieus!’ Het antwoord wat ik daarop heb, is dat we dit virus ook echt serieus moeten nemen. Alleen vind ik ook hier, dat we de situatie wel in de juiste verhoudingen moeten blijven zien. De gemiddelde leeftijd dat mensen aan het coronavirus overlijden, blijft vrij hoog. En het is ook al bekend, dat van alle mensen die besmet raakt, het overgrote deel niet op de IC terecht komt en alleen milde klachten houdt. En, ja dan heb je altijd te maken met die uitzonderingen op de regel. Waardoor het lijkt, alsof ons een onoverkomelijke ramp staat te wachten. Maar die angst, is naar mijn mening, dus niet reëel.
‘Maar waar baseer je dit allemaal op? Je bent toch zeker geen viroloog? Of wetenschapper?’
Nee, dat klopt, dat ben ik niet. Wel heb ik een gezond boerenverstand gekregen en kan ik redeneren. En heb ik als mens, al veel risico’s genomen en weet ik uit ervaring dat de angst dat er iets ergs gaat gebeuren, nadat je een risico neemt, vaak veel groter is dan de kans, dat het risico zich voltrekt. En dat is met corona ook het geval.
De HIV/aids pandemie als vergelijking met de Corona pandemie
HIV/aids is momenteel een pandemie. Ja, je leest het goed, IS een pandemie en dat is het al 100 jaar. Elk jaar sterven er zo’n 700.000 mensen aan en toch hebben we deze ziekte en het risico wat er aan vast hangt om het te krijgen, maatschappelijk geaccepteerd. Maar nu is HIV/aids ook een virus, wat mij nog iets anders fundamenteels leert. Aids, krijg je namelijk niet zomaar. Het kan zich alleen verspreiden, bij zeer ruw en lichamelijk contact. Mocht de ander waarmee je dat contact hebt, daadwerkelijk besmet zijn, dan is de kans nog steeds 1 op 1000, dat je het zelf ook krijgt. Dit heb ik me ooit eens laten vertellen door een arts, nadat ik een soa test had laten afnemen. Overigens is ook ‘het heersende angstbeeld’ om seksueel overdraagbare aandoeningen te krijgen, een stuk groter, dan de kans dat je bij onveilig vrijen daadwerkelijk iets oploopt. Het schetst in die zin ook een mooie parallel met corona.
‘Maar zeg je dan nu dat we allemaal maar onveilige seks met elkaar moeten gaan hebben?’
Nee, dat zeg ik zeker niet. Practice safe sex. But don’t worry to practice real sex, once in a while. 😉
Maar even terug naar het ernstige en toch veelal dodelijke HIV/Aids, wat je dus niet zomaar kan krijgen. Een ziekte die al sinds 1920 ‘onder de mensen’ is. Corona is nu onder ons en grijpt in tegenstelling tot HIV/aids vliegensvlug om zich heen. Daarnaast is de kans dat je het op loopt vrij groot. Dit verteld mij dus, dat aan de andere kant, corona ook zo weer zal verdwijnen en niet, zoals aids, heel lang bij ons zal blijven en naar ratio voor zoveel dodelijke slachtoffers zal zorgen. Dit komt namelijk voort uit het feit, dat alles in het leven, ‘in balans is’. Dus ja, corona is gevaarlijk en ook zeer besmettelijk. Maar dat het de hele wereldbevolking gaat nekken, is niet reëel. Daarvoor is de half-waarde-tijd, te kort. Het lijkt wat dat betreft net op nucleaire wetenschap, waar deze regel ook opgaat. Hoe schadelijker een nucleair isotoop is voor de gezondheid, des te korter de straling radioactief zal blijven. In tegenstelling tot andere minder schadelijke isotopen, met een zeer lange halfwaardetijd, die miljarden jaren straling actief kunnen blijven.
Het offer dat we brengen
‘Maar al die arme mensen aan die beademingsapparatuur, dat is toch verschrikkelijk om te zien?’
Ja, dat klopt. Maar ik heb vaker mensen ‘zien sterven’ en die zagen er allemaal precies zo uit. Kortademig. Snakken naar lucht. Aan de zuurstof. Omgekeerd neergelegd worden, op een zandbed, in de hoop dat het lichaam weer hersteld. Zo ziet ‘de dood’ er helaas uit. Angstaanjagend, maar niet meer dan ‘normaal’.
‘Maar wat zeg je dan nu eigenlijk? Dat we het virus maar gewoon zijn gang moeten laten gaan?’
Nee, niet helemaal. Ik zeg, neem maatregelen waar nodig. Dit geldt in het bijzonder voor de ziekenhuizen en het verplegend personeel. En hou die anderhalf meter afstand ook. Al was het alleen uit solidariteit voor je medemens. En grote events bezoeken? Beter van niet. Alleen laat mensen wel vliegen. Naar huis gaan. Naar hun werk gaan. Laat kinderen weer naar school gaan. Want het angstbeeld wat de media momenteel genereert, is naar mijn mening niet reëel en geen goede weerspiegeling van het daadwerkelijke risico. Bovendien verwacht ik zelfs, dat door de coronacrisis, er dit jaar juist minder mensen dood zullen gaan. Want we zullen vele levens ‘sparen’ door al die mensen die nu niet sterven door verkeersongelukken en of vervuiling. Maar de economie zal bloeden en de nasleep van mensen die daar op de lange termijn geestelijk onwel van worden, zal ook weer niet in verhouding staan, met het offer wat er nu wordt gebracht, door zo hard in te grijpen, in iets wat niet meer dan een ‘natuurlijk proces’ is.
Auteur Jan Hendrik
Mijn naam is Jan Hendrik en ik ben storyteller/auteur. Abonneer je op mijn website, en ontvang geen mails, maar wel gratis mijn debuutroman Pispaal.
